Arbitraj; yatırım yapmak istediğiniz varlığın farklı piyasalardaki değerlerini karşılaştırarak en düşük olduğu piyasa üzerinden yatırımınızı yapıp kâr etmenize yönelik harekettir.
Arbitraj uygulaması, kâr elde etmek için varlıkların satın alınmasını ve yeniden satılmasını içerir. Diğer bir deyişle, birden fazla pazar arasındaki fiyat farkından yararlanmak anlamına gelir. Terim en çok tahviller, hisse senetleri ve türevleri gibi varlıkların finansal yatırım ticaretine uygulanır. Fakat aynı zamanda dengesiz piyasa fiyatlarından yararlanan anlaşmalarla eşleşebilecek herhangi bir duruma da uygulanabilir.
Arbitraj, piyasadaki verimsizliklerin sonucudur ve fiyatların uzun süre boyunca adil piyasa değerlerinden önemli ölçüde sapmamasını sağlamaya yardımcı olur. Arbitraj ile uğraşan kişilere veya işletmelere “arbitrajcı” denir. Arbitrajlar genellikle bankalar veya aracı kurumlar olmakla birlikte, duruma bağlı olarak, başka şirketler veya bireyler de olabilir.
Arbitraj nasıl yapılır?
Arbitraj yaparken amaç, fiyat farklarının ortaya çıkardığı arbitraj fırsatından yararlanarak risksiz kâr elde etmek olduğu için, arbitraj fırsatı oluştuğu anda ilgili varlığın eşzamanlı olarak bir piyasadan satın alınıp başka bir piyasada satılması ve bu işlemlerin çok kısa bir sürede tamamlanması gerekir. Aksi takdirde oluşan fiyat eşitsizliği piyasadaki diğer oyuncular tarafından fark edilecek ve fiyatlar kısa bir süre içinde sabitlenecektir.
Teknolojideki önemli ilerlemeler, özellikle bilgisayarlı satış ve ticaret sistemleri söz konusu olduğunda, piyasadaki fiyatlandırma hataları, arbitrajdan kâr elde etmeyi çok zorlaştırmıştır.
Bazı şirketler, finansal araçların ve ürünlerin fiyatlarındaki dalgalanmaları izlemek için otomatik monitörlere sahiptir. Öte yandan özellikle volatilitenin arttığı zamanlarda ortaya çıkabilecek arbitraj fırsatlarından özel yazılımlara başvurmadan da yararlanmak mümkün olabilir.
