Günümüzde iş dünyasının son derece rekabetçi ortamında şirketlerin kendilerini rakiplerinden ürün ve hizmetleriyle ayrıştırmaları ve hatta müşterilerini markalarına sadık hale getirmeleri gerekiyor. İster şahıs şirketi isterse sermaye şirketi olsun, her işletme sürdürülebilir bir büyüme sağlayabilmek adına artık olağanüstü müşteri deneyimleri sunabilir olmalı. Teknoloji inanılmaz bir hızla gelişmeye devam ederken, şirketlere de bu hedeflerine hizmet eden pek çok çözüm sunmaya başladı. Bitcoin gibi kripto varlıkların arkasındaki dağıtık defter teknolojisi olan blokzincir de müşteri deneyimini, etkileşimini ve memnuniyetini arttıracak çok sayıda çözümü artık sağlayabilir hale geldi. Müşteri etkileşimlerinde gerçekten farklılaşma, hatta devrim yaratma hedefinde olan şirketlerin artık blokzincire yöneldiğini gözlemlemeye başladık. Aşağıda blokzincir teknolojisinin işletmeleri nasıl dönüştürebileceğini ve hem şirketlere hem de müşterilerine nasıl fayda sağlayabileceğini kısaca inceleyelim.
Ödeme ve Para Transferleri
Blokzincir denince hemen herkesin aklına şeffaflık gelir. Bu nedenle blokzincir işletmeler ile müşteriler arasında, özellikle finansal işlemler esnasında güvenin tesisi için ideal seçeneklerden biridir. Yurtdışında bir çok e-ticaret şirketi, hassas müşteri verilerini siber tehditlerden koruyacak güvenli ödeme ağ geçitleri (payment gateway) arasında blokzincir temelli platformlardan yararlanabiliyor. Ödeme servis sağlayıcıları işletmelerin Bitcoin ve diğer kripto varlık ödemelerini güvenli bir şekilde kabul etmesini sağlamakta, bu arada dolandırıcılık ve ters ibraz (chargeback) riskini de azaltmakta. Kullanıcı ise itibari paraya bağımlı kalmadan elinde bulunan farklı kripto varlıklarla ödemelerini yapma imkanı buluyor.
Tedarik Zinciri Yönetimi
Blokzinciri yine şeffaflık açısından değerlendiren bir başka uygulama alanı da tedarik zinciri yönetimi ve takibi. Aldığı bir ürünün orijinalliği ve kalitesi pek çok müşteri için son derece önemli. Blokzincir temelli uygulamalarla müşterilerin bu kaygılarını gidermek, ürünlerin üreticiden teslimata kadar olan yolculuğunu takip etmesini sağlamak mümkündür. Bu düzeyde bir şeffaflık ise tüketici ile marka arasında ciddi bir güven hissi ve buna paralel olarak bir bağlılık oluşturur. IBM’in Food Trust platformu, Walmart gibi gıda perakendecilerinin ürünlerinin menşeini takip etmelerine, gıda güvenliğini artırmalarına ve müşterilere satın aldıkları ürünler konusunda güvence vermelerine olanak tanıyan başarılı bir örnektir. Bu tür uygulamalar güvenli ve akıllı olduğu kadar sürdürülebilir bir gıda ekosisteminin de oluşmasını sağladığı için müşteri deneyiminde marka elçiliği yaratabilecek kadar değerli bir yere sahiptir.
Sadakat Programları
Markaların sadakat programları, müşterilere ödüllendirici kurgulardan oluşan fırsatlar ve mükemmel bir deneyim sunmayı hedeflerken, işletmelere de müşteri davranışlarına ilişkin son derece değerli bilgiler sağlar. Geleneksel programların etkin veri toplama, saklama, işleme ve kullanımı açısından yaşadığı zorlukları blokzincir güvenlik, şeffaflık ve verimlilik açılarından adresler. Ayrıca akıllı sözleşmeler sayesinde blokzincir tabanlı bir sadakat programında ödüllerin dağıtımı ve kullanımı kişiselleştirilebilir, otomatikleşir, gerçek zamanlı gerçekleşir. Bu da operasyonel yük ve maliyetlerin azalmasını sağlar. Sürecin bu kadar akıcı ve verimli çalışması ise hem müşterilerin programa aktif katılımını teşvik eder hem de onlara kusursuz bir müşteri deneyimi sunar. Örneğin, Singapur Havayolları yolcuların uçuşlardan kazandıkları millerini farklı platformlarda kullanabileceği dijital bir para birimine dönüştürmesine olanak tanıyor; bunu da blokzincir tabanlı bir cüzdan uygulaması olan KrisPay ile hayata geçiriyor. Bu adımlar Singapur Havayolları’na müşterileriyle uzun vadeli bir etkileşim sağlarken marka sadakatini de ciddi şekilde teşvik ediyor. Ayrıca Loyyal gibi blokzincir tabanlı sadakat ve ödül platformları raporlamalarında gerçek zamanlı analizler sunarak işletmelerin müşteri memnuniyetini anlık olarak ölçmesine ve stratejilerini buralardan yaptıkları çıkarımlara göre ayarlamasına olanak tanıyor.
Geri Bildirim Mekanizmaları
Blokzincir teknolojisi, kullanıcıların markalar ve bu markaların ürün ve hizmetleri hakkında yaptıkları değerlendirme ve puanlamaların değiştirilemez hale gelmesini sağlayarak müşteri geri bildirim mekanizmalarında da bir fark yaratabilir. Kripto topluluğuna hizmet eden Revain gibi platformlar blokzincir ile kullanıcı değerlendirmelerinin tamlığını ve doğruluğunu sağlamayı hedefliyor. Bu tür platformların sağlayacağı şeffaflığın üç önemli getirisi ise a) işletmeler ve müşteriler arasında güvenin güçlenmesi, b) tüketicilerin satın alma kararlarını gerçek geri bildirimlere dayanarak ve bilinçli şekilde verebilmeleri ve tabii c) toplumun bilinçlenmesi ile zaman içinde sahte veya manipüle edilmiş geri bildirimlerin yaygınlığının azaltılması olacaktır.
Kullanıcıların Marka Elçilerine Dönüştürülmesi
Blokzincir teknolojisi ile tokenize edilmiş ödüller kullanarak müşterileri marka elçileri haline getirmek de artık mümkün. Şirketler, markalarıyla yoğun etkileşim içerisinde olan veya kendine faydalar sağlayan kullanıcıları ödüllendirerek ağızdan ağıza (word-of-mouth) pazarlama etkisi yaratıp organik büyümeyi teşvik edebilir. Merkeziyetsiz bir sosyal medya platformu olan Steemit, kullanıcılarının oluşturduğu tüm içeriği blokzincir üzerinde saklarken, aynı zamanda içerik oluşturan kullanıcılarını da STEEM adlı dijital token’larla ödüllendiriyor. Bu tür kurgular kullanıcıları coşkulu marka elçilerine dönüştürürken bir yandan da aktif bir topluluk oluşturmaya yarıyorlar.
Kısaca, blokzincir teknolojisi işletmelerin müşteri deneyimini, katılımını ve memnuniyetini artırmaları için pek çok fırsat sunuyor. İşlemleri şeffaf hale getirmekten, takip edilebilir tedarik zinciri yönetimine ve yenilikçi sadakat programlarına kadar çeşitli blokzincir çözümleri, şirketlerin müşterileriyle etkileşim kurma biçimlerini şekillendirmeye devam edecek. İşletmeler bu teknolojiyi benimsedikçe iş stratejilerine entegre edecek, markalarına olan güven ve sadakati artırabilecek, bu sayede de günümüzün dijital ekonomisinde sürdürülebilir bir başarı yakalama fırsatı elde edebilecekler.
Birçok ülke, kripto varlıkları ve blokzincir tabanlı girişimleri düzenlemek için yasalar çıkardı. Türkiye de kripto varlıklarla ilgili yasa tasarısında önemli yol kat etti, çok yakında bu yasanın yürürlüğe girmesi bekleniyor. Kamuoyundan takip ettiğimiz kadarıyla yasa daha çok kripto varlıkları adreslerken blokzincir teknolojisi ile ilgili düzenlemeler ise henüz tam olarak net değil. İş dünyamızın blokzincirin tüm nimetlerinden gecikmeden faydalanabilmesini ümit ediyoruz.
Bu içerik en son 11 Haziran 2024 tarihinde güncellenmiştir.
