Kripto paradan elde edilen kazançların vergiye tabi olup olmaması ekosisteme dair Türkiye’de en çok sorulan soruların başında geliyor.
Ayhan Tüfek
Serbest Muhasebeci/Mali Müşavir
Kripto para üzerinden elde edilen kazançların vergilendirilmesi, “kripto para”nın devlet tarafından ne olarak kabul edileceğine bağlı.
Bu konuda 3 seçenek var:
- Menkul kıymet: Bunun için Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) düzenleme yapması gerekiyor. Normalde SPK, kripto paraların bu tanıma uymadığını düşünüyor, bu yüzden menkul kıymet olarak değerlendirmek istemiyor. Eğer bu uygulanırsa, tıpkı hisse senedi alım satım kazancında, kaynağından yüzde 10 stopaj kesilmesi gibi, kripto para işlem platformlarına “aracı kurum izni” verecek ve platform kullanıcı adına yüzde 10 stopaj uygulayacak. Böylece kripto para işlem platformları vergilendirmede aracı olacak.
- Emtia (altın, gümüş, buğday vs.): Bu durumda kripto para alım satımının sürekli ya da aralıklı yapılıp yapılmadığına bakılacak. Sürekli ise kullanıcılardan mükellef olmaları istenecek. Kullanıcı hem Katma Değer Vergisi hem de Gelir Vergisi ödeyecek. Aralıklı bir kazanç söz konusu ise belli bir rakamın üzerindeki kazançlar için sadece Gelir Vergisi söz konusu olacak. 2020 yılı için, 40.000 TL’nin üzerinde bir düzensiz kazanç varsa, 40.000 TL’nin üzeri için gelir vergisi ödeniyor.
- Para: Kripto paraların regülasyonlar çerçevesinde “para” olarak değerlendirilmesi en düşük ihtimal. Bu durumda euro ve dolarda olduğu gibi şahıslar vergi yükümlülüğünden kurtuluyor. Merkez Bankası’nın iş yükü artacağından bu ihtimal son sırada yer alıyor.
Bu 3 ana madde kendi içinde başka maddelerle detaylanıyor. Henüz kullanıcıların vergilendirilmesi konusunda karar verilmiş değil. Fakat şirketler alım satım yapıyor ve kazanç elde ediyorsa, bunu değer artış kazancı olarak beyan etmek zorunda.
Son olarak, denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri sunan KPMG’nin kripto paraların menkul kıymet olarak değerlendirilmesi görüşünü savunduğunu hatırlatalım.
Nihayetinde, kripto paraların vergilendirilmesi konusu, tüm bu ihtimaller çerçevesinde karar alınması ve regülasyonların tamamlanması ile netleşecek.
Bu içerik en son 26 Ekim 2022 tarihinde güncellenmiştir.
