Bitcoin halving’i nedir?
Bitcoin halving’i, Bitcoin ağında gerçekleştirilen işlemleri doğrulayarak bu işlemleri güvence altına alan madencilere verilen ödülün yarılanmasıdır. Yarılanma olarak da bilinen Bitcoin halving’i her 210.000 blokta bir gerçekleştiği için yaklaşık olarak dört yılda bir kez yaşanır.
Bitcoin protokolüne yazılmış iki önemli kavram vardır. Bunların ilki, Bitcoin maksimum arzının 21.000.000 ile sınırlı olduğudur. Bu, her ne olursa olsun 21 milyondan fazla Bitcoin çıkarılamayacağını ifade eder. Buna göre 21 milyon BTC çıkarıldığında üretim durur ve madenciler de blok ödülü alamazlar. Kısıtlı arzı, Bitcoin’in değerini zaman içinde korumasına yardımcı olur ve onu diğer itibari paralardan ayırır.
Protokole yazılmış ikinci kavram ise Bitcoin halving’idir. Halving, Bitcoin ağında çalışan madencilerin çıkardıkları her blok başına aldıkları madencilik ödülünün 210.000 blokta bir kereye denk gelecek şekilde yarı yarıya azalmasını ifade eder. Ağı güvence altına alan madencilere verilen ödülün yarılanması, Bitcoin arzının hızını doğrudan etkilediği için yeni çıkarılan BTC’lerin dolaşıma girme hızı da azalır.
Bugüne dek kaç Bitcoin halving’i oldu?
Satoshi Nakamoto, 3 Ocak 2009’da Genesis blok ya da “Blok 0”olarak da bilinen ilk Bitcoin bloğunu zincire kaydetmiştir. Bu blokta sonsuza dek kullanım dışı olan 50 Bitcoin ödülü bulunmaktadır ve bu Genesis blok ödülünün çıkarılıp çıkarılmadığı bilinmemektedir. Satoshi Nakamoto bu konuda hiçbir yorum yapmamıştır.
İlk Bitcoin halving’i 28 Kasım 2012’de gerçekleşmiştir. Bu halving ile başlangıçta 50 BTC olan Bitcoin madencilik ödülü 25, 9 Temmuz 2016’daki ikinci halving ile 12,5 ve 11 Mayıs 2020’de gerçekleşen üçüncü halving ile 6,25 BTC’ye gerilemiştir. Nisan 2024’te olması beklenen dördüncü Bitcoin halving’i ile madencilik ödülü 3,125 BTC’ye gerileyecektir.
28 Kasım 2012’de gerçekleşen ilk Bitcoin halving döneminde günlük çıkarılan ve dolaşıma giren BTC miktarı ortalama 3.600’den 9 Temmuz 2016’da 420.000’inci blokta gerçekleşen ikinci halving’de 1.800’e ve 11 Mayıs 2020’de gerçekleşen üçüncü halving ile 900’e gerilemiştir. Dördüncü halving ile günlük olarak dolaşıma girecek BTC miktarının ortalama 450’e gerilemesi beklenmektedir. 2024 yılı itibarıyla dolaşımdaki BTC sayısı 19.650.000’i geçmiştir.
Bitcoin halving’i madencileri ve kripto para piyasasını nasıl etkiliyor?
Yaşanan her halving ile birlikte madencilerin çıkardıkları blok başına aldıkları ödül miktarı yarılandığı için Bitcoin halving’i madencileri doğrudan etkilemektedir. Ödülü yarılanan madenciler, gelir ve kârlılıkları azalacağı için operasyonlarını bu yeni duruma uydururlar.
Halving genellikle Bitcoin’de yukarı yönlü fiyat hareketleriyle ilişkilendirilse de, fiyatta anında veya her zaman bir artış olacağı kesin değildir. Bununla birlikte, her halving ile birlikte dolaşıma giren BTC sayısının artış hızı azalır. Madenciler, ödül olarak elde ettikleri BTC’leri cüzdanlarında tutmayı tercih edebilirller. Arz etkileneceği için arz talep dengesi bozulabilir ve bunun sonucunda Bitcoin’in fiyatında dalgalanma görülebilir.
Daha önceki halving dönemlerinde Bitcoin fiyatı hem halving öncesi yükselmiş hem de halving sonrasındaki aylar ve yıllarda fiyat artışları yaşamıştır. Bununla birlikte, Bitcoin’in fiyatının çok sayıda farklı faktörden etkilendiği ve yalnızca yarılanma olayları tarafından belirlenmediği unutulmamalıdır.
Bu içerik en son 20 Mart 2024 tarihinde güncellenmiştir.
