Madencilik (mining), donanım ve yazılımlar aracılığıyla kripto para üretiminin yanı sıra kripto para transferlerinin kaydının ve onayının yapılmasıdır. Her yeni birim üretildiğinde, oluşan blokların çözülmelerinin zorluk seviyeleri de artar. Bu nedenle madencilik için çok güçlü işlemcilere sahip bilgisayarlar gerekir.
Madencilik (mining) yapan kişilere dilimizde “madenci”, İngilizcede “miner” denir.
Kripto para madenciliği temel olarak iki önemli amaca hizmet etmektedir:
- Bitcoin örneğini ele alırsak; madencilik, Bitcoin ağı içinde dağıtılan işlem bilgilerinin doğrulanması ve blok zincirinde saklanması işlemidir.
- Madencilik, yayınlanan işlemin geçerli olup olmadığını tanımlamak için Bitcoin düğümleri için güvenli, müdahale edilmeye dayanıklı bir konsensüs ekosistemi oluşturur. Bir Bitcoin işleminin harcanabilir olmasını sağlamak için en az altı ağ onayı olmalıdır.
Tıpkı bir merkez bankasının para basması ve yeni notlar yayınlaması gibi, Bitcoin için para arzı madencilik yoluyla yaratılır.
Madencilik sürecinin sonunda yeni madeni para üretilir. Bununla birlikte, ödül, değerli metallerin madenciliği gibi, azalan getirileri simüle edecek şekilde tasarlanmıştır.
Madenciler temel olarak yeni işlemleri onaylar ve bunları küresel defter olan blokzincire kaydeder. Son bloğun oluşmasından sonraki 10 dakika içinde gerçekleşen işlemleri içeren her yeni blok “kazınmış” olarak adlandırılır.
Bu işlemler daha sonra blokzincire eklenir. Bir işlemin, bir bloğun parçası haline geldiği ve blokzincire eklendiğinde onaylandığı söylenir. Bitcoin alıcısı, Bitcoin’i yalnızca işlem onaylandığında harcayabilir. Ancak, tüm bunlar önemli miktarda bilgisayar hesaplama gücü gerektirir. Peki, madenciler neden bunu yapıyorlar? Çünkü ödüllendiriliyorlar.
Madenciler sağladıkları güvenlik karşılığında iki tür ödül alırlar:
- Doğrulanan ve bloka dahil edilen tüm işlemlerin işlem ücretleri.
- Her işlem tipik olarak bir işlem ücreti içerir. Bu, işlemin girdileri ve çıktıları arasında bir Bitcoin fazlası şeklinde alınır.
- Kazanan Bitcoin madencisi, kazanan blokta yer alan işlemler hakkında fazladan Bitcoin alma hakkı kazanır.
- Her yeni blokta oluşturulan yeni paralar blok ödülleri olarak bilinir.
- Madencinin bir bloktan alabileceği yeni oluşturulan maksimum Bitcoin miktarı, her 4 yılda bir (her 210.000 blokta) yarıya indirilecek şekilde programlanmıştır.
- Ocak 2009’da ödül blok başına 50 Bitcoin idi. Bu daha sonra Kasım 2012’de blok başına 25 Bitcoin’e, Temmuz 2016’da 12,5 Bitcoin’e düşürüldü.
- Mayıs 2020’de gerçekleşen yarılanma ile ödül 12,5 BTC’den 6,25 BTC’ye düştü.
- Aynı formülle, ödüller 2140 yılına kadar azalmaya devam edecektir.
Madencilik (mining) nasıl yapılır?
Madencilik birden fazla yöntemle yapılabilir: CPU, GPU, ASIC ve bulut madenciliği.
- CPU madenciliği; donanımlı ve işlemcisi yüksek bilgisayarlarla yapılabilen, en eski madencilik yöntemidir. Fazla enerji tüketir, makinelerin ömrüyle orantılı olarak risk taşır.
- GPU madenciliği; CPU’nun daha geliştirilmiş, verimli ve ekonomik versiyonudur ve en çok tercih edilen madencilik türüdür. Birden fazla ekran kartı, donanımlı bir işlemci gibi teçhizatlarla uygulanır.
- Bulut madenciliği; madencilikte gelinen son teknoloji olarak tanımlanabilir. Bu yöntemde, GPU madenciliği yapan kişi ya da kuruluşlarla anlaşma sağlanarak, onların madencilik işlevlerini kiralanır. Belirlenen zaman dilimi kadar kiralanan madencilik sisteminde, süre sonunda yapılan işlemin masrafları düşürülerek, belli miktarda kripto para kazanılır.
- ASIC madenciliği; en güçlü madencilik yöntemidir. Bu yöntemi uygulayan herkes çok yüksek miktarda kripto para üretebilir ve bunun adil olmayan dağılımları ortaya çıkabilir. Bu yüzden tercih edilmiyor hatta yasaklanması öne sürülüyor.
