Gelişen her piyasada işlem gerçekleştiren ve likidite için çok önemli olan iki tür piyasa katılımcısı vardır: piyasa yapıcılar (maker) ve piyasa alıcılar (taker).
Her bir piyasa katılımcısı bu kategorilerden en az birine dahildir. Piyasa alıcı ve piyasa yapıcıların varlığı, güçlü işlem platformlarını, zayıf platformlardan ayıran önemli göstergeler arasında yer alır.
Piyasa yapıcılar (Maker)
Piyasa yapıcılar, bir varlığı genellikle mevcut olan en iyi tekliften almaya veya satmaya çalışan kişilerdir. Böylece mevcut son fiyata yansıyan bir piyasa oluştururlar. Piyasa yapıcılar çoğu zaman alım ya da satım yapmaya isteklidir ancak aşırı dalgalanma dönemlerinde geri adım atma eğilimi gösterebilirler. Hemen gerçekleştirilmeyen alım ya da satım emirleri oluştururlar. Genellikle büyük hacimli işlem yapan trader’lar veya kurumlar, bu tanıma uyan yatırımcılardır.
Piyasa alıcılar (Taker)
Piyasa alıcılar, en iyi teklif ya da alış fiyatından işlem yapmakla daha az ilgili olan bunun yerine, piyasa yapıcılar tarafından girilen emirleri gerçekleştiren yatırımcılardır.
Piyasa alıcıları, bir işleme girmek veya mevcut bir pozisyonu kapatmak istediklerinde makul bir fiyatın mevcut olması için likiditeye ihtiyaç duyar. Piyasa yapıcılara kıyasla, pozisyonlarını daha az sıklıkta kapatma eğiliminde olurlar. Bu nedenle genellikle alım satım maliyetleri konusunda daha az endişe duyarlar.
Aralarında nasıl bir ilişki var?
Piyasa yapıcılar ve piyasa alıcılar arasındaki ilişki simbiyotiktir. Gelişmek için her birinin diğerine ihtiyacı vardır. Sık sık alım satım yapan bazı piyasa alıcıları olsa da piyasa yapıcılar, işlerinin doğası gereği hacim ve işlem sayısı bakımından çok daha aktif olma eğilimindedir.
